Dalszym jej celem jest, by materiał nauczania był przez ucznia adoptowany drogą operacji logicznych. Tego rodzaju zasady metodyczne nauczania zastosowano także do nauki języków obcych. A więc stosuje się w szerokiej mierze gramatyczne analizy języka, wprowadza się do świadomości i utrwala w pamięci tak konkretne teksty, jak i struktury gramatyczne, na których treści te są oparte. W ten sposób także język jako strukturę wprowadza się najprzód do świadomości. Wobec tego jednakże, iż jednocześnie nie może być w świadomości dwóch rzeczy, proces mówienia przebiega w ten sposób, iż pojawiające się w świadomości struktury językowe muszą zejść najpierw do podświadomości, by na nich można zbudować w świadomości konkretną wypowiedź. Zanim więc uczeń wypowie zdanie, musi dokonać szeregu operacji myślowych. Wynikiem tego jest m. in. owe przysłowiowe jąkanie się.
